Tarihçe

TİKA’nın Tarihi

1991’de Soğuk Savaş’ın sona ermesi ve Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliğinin (SSCB) dağılmasıyla birlikte dünyada önemli değişimler yaşanmıştır. Birçok yeni ulus devlet tarih sahnesine çıkmış, ortak tarihi ve kültürel değerlere sahip olduğumuz bu yeni ulus devletlerin Türkiye’den büyük beklentileri olmuştur.

Serbest pazar ekonomisinin uzağında sistemlere sahip bu ülkeler geçiş sürecinde donör ülkelerin, Dünya Bankası ve IMF’nin yer aldığı kalkınma işbirliği uygulamalarından yararlanmaya başlamıştır. Bu bağlamda konjonktürel olarak başta Türk Cumhuriyetleri olmak üzere, ülkemizin tarihi kültürel bağlarla sıkı sıkıya bağlı olduğu tabii coğrafyası ile güçlü bir işbirliği geliştirmek üzere 1992 yılında TİKA kurulmuştur.

480 Sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile Dışişleri Bakanlığı’na bağlı olarak kurulan TİKA, 1999 yılında Cumhurbaşkanlığı tezkeresi ile Başbakanlığa bağlanmış, 2001 yılında teşkilat kanunu olan 4668 Sayılı “Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığının Teşkilat ve Görevleri Hakkında Kanun” yayımlanmıştır.

2011 yılına gelindiğinde dinamik dış politika yönelimlerimiz, küresel ve bölgesel düzeyde yaşanan büyük değişimlerin itici etkisi ve kalkınma işbirliği sürecinin etkinliğinin artırılabilmesi amacı ile Türk İşbirliği ve Kalkınma İdaresi Başkanlığı’nın organizasyon yapısı gözden geçirilmiş ve TİKA yeniden yapılandırılmıştır.

24 Ekim 2011 tarihli 656 sayılı Kanun Hükmünde Kararname ile teşkilat kanunu ve adı güncellenen Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı (TİKA), kavuştuğu esnek ve hızlı karar alabilen yapısıyla faaliyetlerine daha güçlü bir biçimde devam etmiştir.

Bu arada kurumsal büyümesine de hız kesmeden devam eden TİKA, her yıl daha fazla ülkede ofisler açarak, Orta Asya ve Balkanlar’dan Afrika, Latin Amerika ve Pasifik adalarına kadar çok geniş bir coğrafyada, doğumdan ölüme kadar insan hayatını ilgilendiren her sektörde nitelikli projeler üretmeye devam etmiştir.

15 Temmuz 2018 tarih ve 30479 sayılı Resmi Gazete’de yayınlanan “Bakanlıklara Bağlı, İlgili, İlişkili Kurum ve Kuruluşlar İle Diğer Kurum ve Kuruluşların Teşkilatı Hakkında Cumhurbaşkanlığı Kararnamesi”nin “Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı” başlıklı 37’nci bölümünde yer alan “Kuruluş ve Teşkilat” başlıklı 521. Maddesinde, Başkanlığımız, kamu tüzel kişiliğine haiz ve özel bütçeli olarak nitelendirilmiş olup Kültür ve Turizm Bakanlığı’na bağlı olarak faaliyetlerini sürdürmektedir.

Ülkemizin izlemiş olduğu aktif ve ilkeli dış politikaya bağlı olarak çalışma yaptığımız ülkelerin sayısı her geçen gün artmaktadır. Türk İşbirliği ve Koordinasyon Ajansı Başkanlığı bugün 61 ülkede 63 Program Koordinasyon Ofisi ile 170’ten fazla ülkede faaliyet göstermektedir. Türkiye, TİKA aracılığı ile dost, kardeş ve akraba ülkelere yönelik olarak yaptığı çalışmaların temelinde bir barış kuşağı oluşturma çabası bulunmaktadır.

1992'den Bugüne

'93

Türkmenistan - TİKA Aşkabat Program Koordinasyon Ofisi

Kırgızistan - TİKA Bişkek Program Koordinasyon Ofisi

'94

Azerbaycan - TİKA Bakü Program Koordinasyon Ofisi

Özbekistan - TİKA Taşkent Program Koordinasyon Ofisi

Moldova - TİKA Kişinev Program Koordinasyon Ofisi

'95

Gürcistan - TİKA Tiflis Program Koordinasyon Ofis

Kazakistan - TİKA Astana Program Koordinasyon Ofisi

Bosna Hersek - TİKA Saraybosna Program Koordinasyon Ofisi

'96

Arnavutluk - TİKA Tiran Program Koordinasyon Ofisi

'97

Ukrayna - TİKA Kiev Program Koordinasyon Ofisi

'00

Tacikistan - TİKA Duşanbe Program Koordinasyon Ofisi

'02

Moğolistan - TİKA Ulanbatur Program Koordinasyon Ofisi

'04

Afganistan - TİKA Kabil Program Koordinasyon Ofisi

Kosova - TİKA Priştine Program Koordinasyon Ofisi

'05

Etiyopya - TİKA Addis Ababa Program Koordinasyon Ofisi (Afrika'daki İlk Ofisimiz)

Filistin - TİKA Ramallah Program Koordinasyon Ofisi

Kuzey Makedonya - TİKA Üsküp Program Koordinasyon Ofisi

'06

Sudan - TİKA Hartum Program Koordinasyon Ofisi

'07

Karadağ - TİKA Podgoritsa Program Koordinasyon Ofisi

Afganistan - Mezar-ı Şerif Program Koordinasyon Ofisi

Senegal - TİKA Dakar Program Koordinasyon Ofisi

'10

Pakistan - TİKA İslamabad Program Koordinasyon Ofisi

Sırbistan - TİKA Belgrad Program Koordinasyon Ofisi

'12

Lübnan - TİKA Beyrut Program Koordinasyon Ofisi

Libya - TİKA Trablus Program Koordinasyon Ofisi

Somali - TİKA Mogadişu Program Koordinasyon Ofisi

Tunus - TİKA Darüsselam Program Koordinasyon Ofisi

Kenya - TİKA Nairobi Program Koordinasyon Ofisi

Yemen - TİKA Sana Program Koordinasyon Ofisi

Myanmar - TİKA Yangon Program Koordinasyon Ofisi

'13

Nijer - TİKA Niamey Program Koordinasyon Ofisi

'14

Güney Sudan - TİKA Juba Program Koordinasyon Ofisi

Ürdün - TİKA Amman Program Koordinasyon Ofisi

Bangladeş - TİKA Dakka Program Koordinasyon Ofisi

Kamerun - TİKA Yaounde Program Koordinasyon Ofisi

Macaristan - TİKA Budapeşte Program Koordinasyon Ofisi

Namibya - TİKA Windhoek Program Koordinasyon Ofisi

Filipinler - TİKA Manila Program Koordinasyon Ofisi

'14

Cezayir - TİKA Cezayir Program Koordinasyon Ofisi

Komorlar Birliği - TİKA Moroni Program Koordinasyon Ofisi

Romanya - TİKA Bükreş Program Koordinasyon Ofisi

Tanzanya - TİKA Darüsselam Program Koordinasyon Ofisi

ÇAD - TİKA Encemine Program Koordinasyon Ofisi

Meksika - TİKA Meksika Program Koordinasyon Ofisi (Güney Amerika'daki İlk Ofisimiz

Cibuti - TİKA Cibuti Program Koordinasyon Ofisi

'15

Kolombiya - TİKA Bogota Program Koordinasyon Ofisi

'16

Irak - TİKA Bağdat Program Koordinasyon Ofisi

Hırvatistan - TİKA Zagreb Program Koordinasyon Ofisi

Gine - TİKA Konakri Program Koordinasyon Ofisi

Mozambik - TİKA Maputo Program Koordinasyon Ofisi

Uganda - TİKA Kampala Program Koordinasyon Ofisi

Afganistan - TİKA Herat Program Koordinasyon Ofisi

'17

Güney Afrika Cumhuriyeti - TİKA Pretorya Program Koordinasyon Ofisi

Gambiya - TİKA Banjul Program Koordinasyon Ofisi

Pakistan - TİKA Karaçi Program Koordinasyon Ofisi

'19

Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti - TİKA Lefkoşa Program Koordinasyon Ofisi